Earth Strike Nederland

‘Overboord geslagen containers laten kwetsbaarheid natuur zien’

Gepubliceerd op 13 januari 2019

Volgens toxicoloog Martin van den Berg van de Universiteit Utrecht zijn de mogelijke gevolgen van peroxide in de Waddenzee voor het milieu gelukkig beperkt: ,,Als de poederachtige stof langzaam in het water komt door de zakken die vergaan, wordt het heel snel verdund. Zelfs zevenduizend kilo wordt dan snel afgebroken. Er is zo veel zeewater.’’ Hulpverleners moeten de zakken met beschermende kleding opruimen. Wie zakken vindt, wordt aangeraden hier voorzichtig mee om te gaan en 112 te bellen.

Al snel nadat de omvang van de ramp duidelijk werd - beelden van plastic afval op de stranden stonden snel online-, kwamen vrijwilligers uit heel het land in actie. Een grootschalige opruimactie op de Wadden en het bundelen van krachten met militairen die worden ingezet om de schade te beperken, lijkt hoopgevend. Maar ook deze mensen stuitten op veel problemen. ,,We kunnen het niet aan’’, klonk de boodschap een paar dagen terug. Vrijwilligers willen graag helpen, maar de coördinatie van de opruimacties liet te wensen over. ,,We hebben geen honderd, maar duizend militairen nodig om dit gebied te beschermen’’, klonk een oproep in de Volkskrant.

Het grootste gevaar van deze ramp is niet de peroxide, maar het plastic. Het Waddengebied is een belangrijk natuurgebied, onder meer voor vogels. Zeevogels (bijvoorbeeld meeuwen) zien verpakkingsmateriaal regelmatig aan voor voedsel. Verder kunnen zoogdieren als zeehonden er makkelijk verstrikt in raken. Een dier dat grotere stukken plastic eet kan simpelweg verstopt raken. ,,Zelfs walvissen kunnen onverhoopt een hap plastic nemen’’,legt bioloog Jan van Franeker van de Wageningen Universiteit uit aan nu.nl. ,,Onlangs zijn er verschillende potvissen aangespoeld. In de maag van een van die dieren werd een complete autobumper gevonden, dus het is waarschijnlijk dat ook walvissen grote stukken plastic binnenkrijgen.’’ De problemen op de langere termijn zijn ernstiger, maar ook lastiger te kwantificeren.

Ook Vogelbescherming Nederland is bezorgd over (de extra lading) plastic in zee. ,,Veel van het plastic verdwijnt uit het zicht, maar het vergaat niet, dus het blijft decennialang in het ecosysteem’’, verduidelijkt de organisatie bij monde van Jip Louwe Kooijmans. ,,Het hoopt zich op in vegetatie en in de kwelders. Voor een deel fragmenteert het en komt het via kleine organismen als schelpen en garnalen terecht in vissen, vogels en uiteindelijk ook de mens.’’ Welke gezondheidsgevolgen dat microplastic precies heeft, is nog een groot vraagstuk.

Inmiddels zijn er negentien containers aangespoeld, waarvan achttien in Nederland en een in Duitsland. Maandag 7 januari werden de eerste twee containers geborgen. In de vaargeul zijn 220 containers gelokaliseerd. De overige 42 zijn nog niet gevonden. Hiernaar zal gezocht blijven worden. Uit de laatste inspectie van de overheid blijkt dat er acht containers meer overboord zijn geslagen dan eerder gedacht (in totaal 291). Deze bevatten geen gevaarlijke stoffen. Vanwege de weersomstandigheden zijn op 8 en 9 januari geen sonarwerkzaamheden uitgevoerd. Deze worden opgepakt zodra het weer het toelaat.

Door de sterke stroming in het Waddengebied en de Noordzee kan de troep uit de containers op allerlei plekken terecht komen. Ook vissen in het poolgebied kunnen daarom nog last gaan krijgen van plastic dat niet wordt opgeruimd. Door steeds groter wordende schepen en automatisering blijft het risico van dit soort rampen met containers bestaan.

Rijkswaterstaat heeft verder met de betrokken gemeenten afgesproken om hen te helpen bij hun claim richting de reder. Er komt een strafrechtelijk onderzoek, de Kustwacht liet weten dat dit wordt uitgevoerd door het Team Maritieme Politie en de Inspectie Leefomgeving en Transport.

https://nos.nl/artikel/2266073-wat-we-nog-niet-weten-over-de-overboord-geslagen-containers.html
https://nos.nl/artikel/2266004-nieuwe-beelden-containers-als-dominostenen-omgevallen-op-schip.html
https://nos.nl/artikel/2266181-containers-vastzetten-op-een-schip-dat-betekent-soms-wel-48-uur-sjorren.html
https://www.rijkswaterstaat.nl/nieuws/2019/01/update-bergingsplan-containers-doorgesproken.aspx
https://www.rijkswaterstaat.nl/nieuws/2019/01/update-twee-containers-van-de-msc-zoe-geborgen.aspx
https://www.hartvannederland.nl/nieuws/2019/rotzooi-overboord-geslagen-containers-blijft-maar-aanspoelen/
https://www.telegraaf.nl/nieuws/2986658/strafrechtelijk-onderzoek-naar-overboord-geslagen-containers
https://nos.nl/artikel/2266088-waddeneilanden-stellen-rederij-msc-aansprakelijk.html
https://nos.nl/artikel/2265948-rommel-uit-containers-drijft-naar-noordpool-ramp-voor-fragiel-ecosysteem.html
https://www.ad.nl/binnenland/oud-kapitein-over-schip-dat-vracht-verloor-het-kan-daar-flink-spoken~a8b9b8d6/
https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/wat-een-schaamteloze-miskenning-van-de-ramp-en-van-ons-werelderfgoed-de-wadden~bab47878/
https://decorrespondent.nl/5408/vaar-mee-op-de-esperanza-en-leer-de-ongekend-vervuilende-scheepvaart-kennen/1445408073824-5a2718b7
https://www.omropfryslan.nl/nieuws/860842-twee-containers-noordzee-met-behulp-van-sonarbeelden-geborgen
https://www.nu.nl/dvn/5664758/is-het-plastic-in-het-waddengebied-gevaarlijk-voor-de-dieren.html?redirect=1